ලිපි හයසීයක් ලියා ආර්ථිකය පල්ලම් බසින බව පෙන්වා දුන් අර්ථ ශාස්ත්‍ඥයා නොතකා හැරියේ ඇයි?

ආචාර්ය ඩබ්ලිව් ඒ විජේවර්ධන ශ්‍රී ලංකා මහ බැංකුවේ හිටපු නියෝජ්‍ය අධිපති වරයාය. 2015 යහපාලන ආණ්ඩුව බලයට පත්වනවිට විජේවර්ධන මහතා විශ්‍රාම ගොස් සිටි අතර ශ්‍රී ලංකා මහ බැංකුවේ අධිපති තනතුර භාර ගන්නැයි ඉල්ලීම් ඉදිරිපත්වූ බව ආරංචියක් පැතිර ගියේය. ඔහු තෝරා ගත්තේ ලිපි ලිවීමයි .වසර එකොළහක් තිස්සේ ශ්‍රී ලංකාවට මගපෙන්වීමක් ලබාදෙන ලිපි හයදසක් මේ වන විට ඔහු විසින් ලියා ඇත. විටෙක අධිකරණයට ගෙස් මේ යන මග වැරදි බව කියා පාන්නටද ඔහු පසු බටනොවීය.

ආර්ථික විද්‍යාව පිළිබඳ පෙර විධිමත් පුහුණුවක් නොමැති අයගේ ප්‍රයෝජනය සඳහා සංකීර්ණ හා තේරුම්ගත නොහැකි ආර්ථික ගැටලු සරල කිරීම මේ ලිපි වල ඉලක්කය විය.

මෙම ලිපි ඉතා ජනප්‍රිය විය. ගූගල් දර්ශකවලට අනුව, විද්වත් පත්‍රිකාවල මෙම ලිපිවල බොහෝ උපුටා දැක්වීම් තිබුණි. සාමාන්‍ය පාඨකයින් අතරේ තත්වය එසේ වුවත් ප්‍රතිපත්ති සම්පාදකයින් මේ ලිපි මගින් හෙලිදරව් කිරීම් තුට්ටුවකට මායිම් නොකළහ. පණිවිඩය නොසලකා හරිති.

මහින්ද රාජපක්ෂ පාලනය, රනිල් වික්‍රමසිංහ පාලනය, සහ මෑතකාලීනව ගෝඨාභය රාජපක්ෂ පාලනය යන පාලන තන්ත්‍ර තුනක කාලය තුල සිදුවූ ආර්ථික අවපාලනය පිළිබඳව විද්වත් ලෙසින් ආචාර්ය ඩබ්ලිව් ඒ විජේවර්ධන විසින් කරුණු පෙන්වා දෙන ලදී. පාලකයින් ඇතැම් විටෙක ආචාර්ය ඩබ්ලිව් ඒ විජේවර්ධනට පුද්ගලික මට්ටටමින් ප්‍රහාර එල්ල කළා මිස ඒ පිළිබඳව ගැඹුරු සංවාදයක නිරතවීමට උනන්දු නොවුහ.

වත්මන් අර්බුදයේ බීජ…

මෙම ලිපිවල මතු කර ඇති විවාදාත්මක කරුණු කිහිපයක් සමාලෝචනය කිරීමට කාලය එළඹ ඇති බව අචාර්ය විජේවර්ධන පෙන්වා දෙයි. අපනයන ක්ෂේත්‍රයට ලැබිය යුතු නිසි පිළිගැනීමක් ලබා නොදීම පිළිබඳව 2005 දී මහින්ද රජපක්ෂ ආණ්ඩුවට පෙන්වා දුන් නමුත් අපනයන ප්‍රවර්ධනය කිරීමට වැඩපිළිවෙලක් ක්‍රියාත්මක නොවීය.

2000 වසරේ ඇමෙරිකානු ඩොලර් බිලියන 5.5ක් වූ අපනයන 2010දී ඇමෙරිකානු ඩොලර් බිලියන 8.3ක් දක්වා ඉහළ ගොස් ඇත. මෙය දළ වශයෙන් සියයට 50ක සමස්ත වර්ධනයක් වන නමුත් එම අදායම මේ මුළු කාලය තුළ සියයට 4.5 ක වාර්ෂික සාමාන්‍ය වර්ධනයක් දක්වා පහත වැටේ. එසේ වන්නේ මෙම කාලසීමාව තුළ, ඇමරිකා එක්සත් ජනපදයේ පාරිභෝගික මිල දර්ශකයේ වැඩිවීම හේතුවෙන් එක්සත් ජනපද ඩොලරයේ මිලදී ගැනීමේ ශක්තිය හතරෙන් එකකින් පමණ පහත වැටී ඇති බැවිනි එබැවින්, වර්තමාන අපනයන ආදායම, නිරපේක්ෂ වශයෙන් එකහමාරක් ලෙස වැඩි වුවද ඒ මුදලින් මිලදී ගත හැක්කේ එය 2000 දී මිල දී ගත් දේ සහ තව ටිකක් පමණි. එබැවින් රජයේ ප්‍රමුඛතාවය අපනයන ප්‍රවර්ධනය විය යුතු බවට තර්කයක් මතු කළ නමුත් ඒ ගැන බැරෑරුම් ලෙස සිතීමට රාජපක්ෂ පරිපාලනයට අවශ්‍ය නොවීය.

අපනයනයේ අඩු කාර්ය සාධනය…

අපනයනය එන්න එන්නම පහත වැටුනි. 2010 දී දළ දේශීය නිෂ්පාදිතයෙන් 15% ක් වූ අපනයන 2014 වන විට 14% දක්වා පහත වැටුණි. පසුව ඇති වූ යහපාලන රජයට මෙම ප්‍රවණතාව ආපසු හැරවීමට නොහැකි විය. 2019 දී එය ඉවත් වන විට, දළ දේශීය නිෂ්පාදිතයට අපනයන අනුපාතය එකම මට්ටමක පැවතුනි. COVID-19 පැතිරීමේ බලපෑම හේතුවෙන් ප්‍රධාන වශයෙන් දළ දේශීය නිෂ්පාදිතයේ මන්දගාමී වර්ධනය හේතුවෙන් පසු වසර දෙක තුළ අපනයන දළ දේශීය නිෂ්පාදිතයේ අනුපාතයෙහි වෙනසක් සිදු නොවීය. මේ අතර, ආනයන දළ දේශීය නිෂ්පාදිතයේ අනුපාතය 2010 දී 23% සිට 2019 දී 24% දක්වා සුළු වශයෙන් වැඩි විය. ඉන් පසු ඇති වූ ඉහළ වෙළඳ පරතරය, ගෙවුම් ශේෂය මත පීඩනයට හා විදේශ සංචිත ක්ෂය වීමට ප්‍රධාන හේතුව වූ අතර වර්තමාන විදේශ විනිමය අර්බුදය නිර්මාණය විය.
යහපාලන ආණ්ඩුවත් අසාර්ථකයි….

යහපාලන රජය සමයේදී අගමැති රනිල් වික්‍රමසිංහ මහතා 2015 නොවැම්බර් මාසයේදී පාර්ලිමේන්තුවේදී පැවසුවේ අපනයන ක්ෂේත්‍රය ප්‍රවර්ධනය කර ගනිමින් විශාල වෙළෙඳ පොළක් සඳහා ශ්‍රී ලංකාව නිෂ්පාදනය කළ යුතු බවයි. නමුත් මෙය ඉලක්කගත ආර්ථික ප්‍රතිපත්තියක් බවට පත් කිරීමට ඔහු කිසිවක් කළේ නැත. බොහෝ පැතිවලින් දෝෂ සහිත වූ ජාතික අපනයන උපාය මාර්ගයක් ප්‍රකාශයට පත් කිරීමට ඔහුගේ රජයට වසර තුනක් ගතවූ අතර ආචාර්ය විජේවර්ධන මේ පිළිවෙත දෝෂ සහිත බව පෙන්වා දුන්නේය.

අපනයන උපායමාර්ගය හුදු පැතුම් ලැයිස්තුවක් නොව යථාර්ථයක් බවට පත් කිරීම සඳහා, එය සැලැස්මකට, ව්‍යාපෘතිවලට සැලසුම් කිරීමට, ව්‍යාපෘති වැඩසටහන්වලට කාලානුරූපී ඉලක්ක සහ සන්ධිස්ථාන සහිත ක්‍රියාකාරකම් බවට පරිවර්තනය කිරීම අවශ්‍ය විය. උපාය මාර්ග ගැන කල්පනා කිරීමට ඔවුන්ට උවමනාවක් නොවීය.

ශ්‍රී ලංකාවේ විදේශ විනිමය අර්බුදය පිළිබඳව ආචාර්ය විජේවර්ධන දිගින් දිගටම රජයට අනතුරු අඟවන ලදී.

අවුරුදු හතරක් නාස්ති කළා…

2018 දෙසැම්බර් වන විට යහපාලන ආණ්ඩුවේ ආර්ථික කළමනාකරණය අවුල් විය. රාජ්‍ය ණය විශාල විය, උද්ධමනය වැඩි විය. ඩොලරයට සාපේක්ෂව රුපියලේ අගය අඩු වූ නමුත් අවශ්‍ය නිවැරදි කිරීම් නොවීය.

2018 ඔක්තෝබර් මාසයේ කොටස් තුනකින් යුත් ලිපි මාලාවක් මගින්, විදේශ විනිමය අනුපාතිකයේ කෘතිම අගයක් තබා ගැනීම මගින් රටේ වටිනා විදේශ සංචිත නාස්ති විය. විනිමය අනුපාතිකය ආරක්ෂා කර ගැනීම සඳහා මහා බැංකුව 2011/12 කාලය තුළ ඩොලර් බිලියන 4.2 ක් නාස්ති කර ඇත.

ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථා කුමන්ත්‍රණය….

2018 ඔක්තෝබර් 01 විසින් ජනාධිපති සිරිසේන ව්‍යවස්ථා කුමන්ත්‍රණයක් දියත් කළේ රනිල් වික්‍රමසිංහ මහතා නෙරපා හැර ඔහුගේ ප්‍රතිවාදියා වූ මහින්ද රාජපක්ෂ මහතා අගමැති පත් කරමිනි. මෙය ආර්ථිකයට ව්‍යසනයක් විය. දේශපාලන අර්බුදය අවසන් වූ නමුත් ආර්ථිකයට ආපසු හැරවිය නොහැකි හානියක් සිදු වී හමාරය.

ගෝඨාගේ වැරදි….

රාජපක්ෂ මහතා විසින් සිදු කරන ලද ආර්ථික වැඩපිළිවෙල බෙහෙවින්ම අඩුපාඩු සහිත වූ බව විජේවර්ධන විසින් පෙන්වා දෙන ලදී. 2019 දෙසැම්බරයේදී, රටේ ආදායම පදනමට බරපතල හානියක් කරමින්, ජනතාව ඉල්ලා නොසිටි බදු සහන ලබා දීමට ගෝඨා කටයුතු කළේය. මේ හේතුවෙන් විදේශ ණය අර්බුදය ශ්‍රී ලංකාවට මතු විය.

2019 අවසානය වන විට විදේශිකයන්ට ඇති මුළු රටේ ණය දළ දේශීය නිෂ්පාදිතයෙන් 66% ක් විය. රජයේ දේශීය ණය ද එම අගයට එකතු කළ විට, මුළු ණය ගැනීම් දළ දේශීය නිෂ්පාදිතයෙන් 111% දක්වා ඉහළ ගොස් ඇති බව විජේවර්ධන පෙන්වා දුන්නේය.

මේ සියල්ලෙන් පෙනී යන්නේ අචාර්ය විජේවර්ධන වැනි හදවතට එකඟව කථාකරන ප්‍රමාණික බුද්ධිමතුන්ට මේ සමාජයේ තැනක් නැති බව නොවේද ?